Mert İnan – Özellikle pandemi ile ergenler ortasında artan dijital uygulama ve toplumsal medya kullanımı, beraberinde riskleri de getiriyor. Dijital ortam ve uygulamalarda çocukları bekleyen en büyük riskler ise zorbalık ve şiddet olarak öne çıkıyor. Yaşanan bu meseleye dikkat çekmek ve gerekli tedbirlerin alınması için İstanbul’da yapılan bir araştırmadan da düşündürücü sonuçlar elde edildi. İstanbul’un Kartal ilçesindeki Yakacık Çocuk Hastanesi’ne ayaktan müracaat yapan 12-18 yaş kümesi ortasındaki yüz TikTok kullanıcısı çocukla yapılan anketten tasa verici sonuçlar çıktı.
Sıkıntıdan kullanıyor
Ailelerinin bilgisi dahilinde hastane bahçesinde Şiddeti Tedbire ve Rehabilitasyon Derneği gönüllüsü Psikolog Mahi Aslan Bildiri ile hemşire Melike İncesu tarafından gerçekleştirilen araştırma kapsamında yüz TikTok uygulaması kullanan çocuğa karşılaştıkları durum ve zorluklar soruldu. Ankete katılan çocukların yüzde 99’u uygulamayı kullandığını belirtirken, ayrıyeten çeşitli durumlarda rahatsız edildiklerini de lisana getirdiler. TikTok kullanıcısı çocukların yüzde üçü, bilgileri dışında fotoğraf ve görüntüleri paylaşıldığını, yüzde 30’u hakaret içeren ileti ve bildirimler aldıklarını, yüzde 35’i uygunsuz görüntü, fotoğraf, iletilere maruz kaldıklarını lisana getirirken, TikTok kullanan çocukların yüzde yedisi tehdit edildiklerini, yüzde 25’i kelam konusu mecrada aşağılanmaya maruz kaldıklarını söylediler.
Araştırmaya katılan çocukların yüzde 52’si, TikTok uygulamasını sıkıldıkları ve farklı aktiviteler yapmadıkları için kullandığını belirtirken, çocukların yüzde 42’si para kazanmak ve reklam hedefli, yüzde dördü cümbüş, yüzde ikisi de toplumsallaşmak için kullandığını lisana getirdi. 12-28 yaş dilimindeki çocukların tamamı okula gittikleri saatler içinde TikTok uygulamasını kullandıklarını da belirtirken, bu çocukların yüzde 48’i kelam konusu uygulamayı üç ile beş saat, yüzde 37’si iki ile üç saat, yüzde yedisi beş saat ve üzeri, yalnızca yüzde sekizi bir saatten daha az mühletle kullandığını vurguladı. Ankete katılan çocukların okul dışındaki müddette en az üç saat etkin olarak uygulamayı kullandıkları saptanırken, ortaöğretim ağındaki çocukların yüzde 95’ten fazlasının beş saatten fazla TikTok uygulamasını kullandıkları anlaşıldı.
Ortaya çıkan sonuçlara yönelik TikTok uygulamasını kullanan ergenlerin siber şiddete maruz kalma oranlarının yüksek olduğuna dikkat çekilerek, “Kullanım maksatları incelendiğinde adölansanlara yönelik boş vakitlerini kaliteli geçirecekleri aktivitelerin ayarlanması ve toplumsal hayata uygulanması değer taşımakta. Okul sonları içinde TikTok kullanımı mevcut olup, gerekli tedbirin alınması elzemdir. Uygulamayı kullandıkları vakit yüzde 41 özgüveni yüksek ve beğenilme isteği fazla, yüzde 39’u memnun, yüzde on kaygılı hissetmekte” denildi.
Öldüren yeni akım
Kısa görüntü platformu TikTok’ta geçtiğmiz aylarda ortaya çıkan yeni bir akım, otomobil hırsızlığını artırdı. TikTok ve YouTube’da yayımlanan viral “Kia Challenge” görüntüleri, sırf bir USB şarj kablosu kullanarak bir otomobilin nasıl çalınacağını anlatırken, görüntülerin popülerleşmesinin akabinde ABD’de otomobil hırsızlıklarında artış görüldü. Bir küme genç, 24 Ekim’de ABD Buffalo’da trafik kazası geçirdi. Gençlerden dördü hayatını kaybederken ikisi yaralandı. Buffalo polisi kazanın “Kia Challenge” ile kontaklı olduğunu söyledi. Teze nazaran, yaşları 14 ile 17 ortasında değişen gençler, izledikleri görüntüde anlatılanları uygulamaya karar verdi ve gençler arabayı çaldıktan sonra kaza yaşandı.