Alican Uludağ
İsmailağa Cemaati’ne bağlı Hiranur Vakfı’nın kurucusu Yusuf Ziya Gümüşel’in kızı H.K.G.’nin 6 yaşındayken imam nikâhıyla 29 yaşındaki bir tarikat üyesiyle “evlendirilerek” yıllarca cinsel istismara maruz kaldığı argümanı gündemi sarstı. Olaya ait Gümüşel ve Kadir İstekli hakkında dava açılırken sanıkların tutuksuz yargılanması soru işaretlerine neden oldu. Kamuoyunda reaksiyon çeken olayın akabinde gözler, İsmailağa Cemaati’ne çevrildi.
İstanbul’un Fatih ilçesinde faaliyet yürüten cemaat, bilhassa “medrese eğitimi” altında küçük çocuklara yönelik dini eğitim vermesiyle ön plana çıkmış durumda. Seçimlerde AKP’yi destekleyen İsmailağa Cemaati’ne yönelik 2007 yılında periyodun Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner tarafından yürütülen soruşturma, iktidarın müdahalesiyle engellenmişti. Kapalı bir manzara çizen cemaatin faaliyetleri soru işaretlerine neden oluyor.
Birgün Gazetesi muharriri Timur Soykan’ın haberleştirerek kamuoyuna duyurduğu olayda, 6 yaşındaki çocuğa imam nikâhı ismi altında cinsel istismar uygulayan tarikat mensubu 29 yaşındaki Kadir İstekli hakkında iddianame düzenlendi. Evraka, küçük çocuğa gelinlik giydirilmiş ve Kadir İstekli ile çekilmiş fotoğraflar kanıt olarak belgeye girdi. Fakat ne soruşturma etabında ne de dava basamağında Kadir İstekli ile Yusuf Ziya Gümüşel tutuklanmadı.
İsmailağa Cemaati’nin kuruluşu ve isminin karıştığı cinayetler
Peki reaksiyon çeken olayın merkezindeki İsmailağa Cemaati kimdir? Geçmişte hangi olaylarla gündeme geldi? Siyasetle ortasındaki bağlantı nedir?
İsmailağa Cemaati, 1927 yılında Trabzon’un Of ilçesinde dünyaya gelen Mahmut Ustaosmanoğlu tarafından 1980 yılında kuruldu. Cemaat ismini, İstanbul’un Fatih ilçesine bağlı Çarşamba semtinde merkez olarak kullandığı İsmailağa Camii’den aldı. Nakşibendi tarikatının Halidi koluna bağlı olan İsmailağa cemaatinin önderi Ustaosmanoğlu, 1954-1996 yılları ortasında İsmailağa Camii’nin imamlığını yürüttü.
İsmailağa Cemaati Mahmut Ustaosmanoğlu tarafından 1980 yılında kuruldu
Ustaosmanoğlu, 23 Haziran 2022 tarihinde 93 yaşında hayatını kaybedince yerine, ölmeden işaret ettiği cemaatin önde gelen isimlerinden Hasan Kılıç getirildi. Ustaosmanoğlu’nun Fatih Camii’deki cenaze merasimine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere AKP’li bakanlar, Ahmet Davutoğlu, Fatih Erbakan, Mustafa Destici, Temel Karamollaoğlu, İsmail Kahraman üzere çok sayıda siyasi katıldı. Erdoğan, 2020’de Kılıç’ı cemaatin başına geçmeden evvel ziyaret etmişti.
İsmailağa Cemaati, geçmişte birçok isimli olayla gündeme geldi. Mahmut Ustaosmanoğlu’nun damadı olan ve cemaatin önde gelen hocalarından Hızır Ali Muratoğlu 1998 yılında, yeniden emekli imam Bayram Ali Öztürk, 2006 yılında öldürüldü. Yeniden 1982 yılında öldürülen Üsküdar Müftüsü Hasan Ali Ünal cinayetinde de gözler İsmailağa Cemaati’ne çevrilmişti.
Küçük çocuklara medrese eğitimi
İsmailağa Cemaati’nin internet sitesinde faaliyetleri genel olarak “ilmî-dinî” ve “sosyal hizmetler” olarak ikiye ayırmış durumda. Cemaat, 2009 yılında Fatih Çarşamba’da İsmailağa Külliyesi inşaat ettirdi. 10 bin kişilik aşevi ve 300 kişilik yatılı kapasiteye sahip olan külliyede, “Tekâmül ve İhtisâs Medreseleri” ismi altında dini eğitim verilen özel yerler bulunuyor. Cemaat halka açık “medrese” ile yaz Kur’an kursları da açıyor.
Sitede, medreselerin müfredatı için “Hemen çabucak Osmanlı devrindeki müfredatın aynısıdır. Yani yüz sene evvel, iki yüz sene evvel hangi kitaplar okutuluyorsa birebir kitaplar okutulmaktadır” deniliyor. Medreselerin müfredatının sabit olduğu belirtilirken, değişime karşı bir görüş savunuluyor. Arapça eğitim verilen bu medreselerde, hafızlık ve İslami İlimler olmak üzere iki başka eğitim ön plana çıkıyor.
İsmailağa Cemaati Mahmut Ustaosmanoğlu tarafından 1980 yılında kuruldu
Cemaat, şeriat kurallarının katı olarak uygulandığı bir sistem kurmuş durumda. Cemaat içinde “Kuddise Sirruhu” denilen Ustaosmanoğlu’nun, laik eğitim sistemine karşı görüşleri bulunuyor. Ustaosmanoğlu, bir konuşmasında “Yeryüzündeki kum taneleri adedince hocaya muhtaçlık var! Her mahalleye bir erkek bir de kız medresesi açılsın. Erkekleri erkek, kızları da hanım hocalar okutmak kaydıyla, yediden yetmişe herkes dînîni bu medreselerde öğrensin” tabirini kullandı. Ustaosmanoğlu’nun cenaze merasimine, daha evvelden yaptığı telkin üzerine bayanların katılmaması istenmişti.
AKP’yi destekliyorlar
Geçmişten bu yana sağ siyasetten yana duruş gösteren cemaat, kuruluşundan itibaren AKP’yi destekledi. Tekrarlanan İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimleri öncesinde, AKP’nin adayı Binali Yıldırım İsmailağa Mescidi’ni ziyaret ederek önde gelen hocalarla görüşmüştü. Tekrar Erdoğan, birçok defa cemaatin merkezini ziyaret etmişti.
15 Temmuz darbe teşebbüsünün akabinde devlette boşalan takımları dolduran tarikat ve cemaatler ortasında İsmailağa Cemaati’nin de ismi geçiyor. Özellikle Ulusal Eğitim, yargı, Emniyet ve TSK’de İsmailağa’dan yetişmiş birçok kişinin olduğu biliniyor.
“Cübbeli Ahmet” lakaplı Ahmet Mahmut Ünlü
Hiranur Vakfı nedir?
İsmailağa Cemaati’nde cinsel istismara uğrayan 6 yaşındaki çocuğunu dini nikah ismi altında 29 yaşındaki tarikat üyesiyle “evlendiren” Yusuf Ziya Gümüşel’in kurucusu olduğu Hiranur Vakfı ise 2006 yılında faaliyetlerine başladı. 1989’dan itibaren tarikatın merkezi Fatih Çarşamba’da vaazlar veren Yusuf Ziya Gümüşel, daha sonra tarikatı yaymak için İstanbul Çengelköy’de görevlendirildi.
İstanbul Sancaktepe’de büyük bir külliye inşaa ettiren vakıf, İsmailağa üzere eğitim faaliyetlerine tartı veriyor. Bilhassa külliye içerisindeki “medreseler” ile ulusal eğitim dışında bir eğitim sistemi kurulmuş. Bu medreselerde iki etapta eğitim veriliyor. Hafızlık eğitiminde öğrencilere Kur’an’ı yanlışsız okumaları için çeşitli teknikler öğretiliyor. Bu kademeyi geçen öğrenciler, İslami ilimler alanındaki eğitimler için Arapça eğitimine alınıyor. Eğitim sonunda öğrencilere hafızlık unvanı veriliyor.
İsmailağa soruşturması nasıl engellendi?
İsmailağa cemaatine yönelik en değerli soruşturma, periyodun Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner tarafından 2007 yılında başlatılmıştı. Cihaner, jandarma eliyle İsmailağa Cemaati’nin kentte küçük çocukları ailelerinden alarak müsaadesiz eğitim kurumlarında dini eğitim verdiği, müsaadesiz yardım toplandığını belirledi. Cihaner’in soruşturmanın bir ayağını da Gülen yapılanması oluşturdu. Cemaat başkanı Mahmut Ustaosmanoğlu ile “Cübbeli Ahmet” lakaplı Ahmet Mahmut Meşhur’un ortasında bulunduğu 69 kişi hakkında 16 kentte operasyona hazırlanan Cihaner, AKP hükümetinin siyasi müdahalesiyle karşılaştı. Adalet Bakanlığı, 2009 yılında Cihaner hakkında bu nedenle soruşturma açtı. İsmailağa operasyonu sırasında devrin Ceza İşleri Genel Müdür Yardımcısı Çetin Şen, telefonla aradığı Cihaner’e “Böyle soruşturmalar insanın başını kedere sokar, Ankara’da ortalık toz duman. Bu soruşturma Ergenekon’a misilleme diye algılanıyor” dedi. Devrin Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı Osman Şanal, olayda “silahlı örgüt” olduğu savıyla belgeye el koydu. Daha sonra Cihaner, Ergenekon soruşturması kapsamında makamında gözaltına alınarak tutuklandı.
İsmailağa Cemaati’nin taban oluşturma ve eleman kazandırma sorumlusu olduğu ileri sürülen Adem Sayar’ın 16 yaşındaki baldızına cinsel istismarda bulunduğu dinlenen telefon kayıtlarına yansımıştı.