Dünyadaki birinci maymun çiçeği (monkey pox) olaylarından biri olan ve Londra’da yaşayan Harun Tulunay, hastalıkla ilgili en merak edilenleri anlattı. Maymun Çiçeği’nin ne olduğunu yaşayan birilerinden öğrenelim…
Önemli Not: Aşağıda okuyacağınız röportaj, Maymun Çiçeği (monkey pox) hastalığı sebebiyle tedavi gören bir hastanın kendi aktardığı deneyimleri ve bilgileridir. Hastalıkla ilgili en net bilgiler Dünya Sıhhat Örgütü ve bahisle ilgilenen bilim insanlarından alınmalıdır.
Bildiğiniz üzere Dünya Sıhhat Örgütü geçtiğimiz gün Afrika’da maymun çiçeği (monkey pox) hastalığının artması sebebiyle acil durum ilan etti
Ocak ayından beri 13 Afrika ülkesinde 2 bin 822 kişi virüse yakalanırken, 517 kişi de hayatını kaybetti.
2022 yılında virüse yakalanan sayılı insanlardan biri olan kişi de Londra’da yaşayan Harun Tulunay. Virüs bedenine girdikten sonra hastanede nezaret altındayken onunla özel bir röportaj yapmış ve hastalıkla ilgili merak edilenleri sormuştuk.
Harun, Londra’da hastalığın kendisine nasıl bulaştığını şöyle anlatmıştı:
‘Partnerimden bulaştı. Ama burada bir noktaya dikkat çekmek istiyorum, monkeypox cinsel Yolla bulaşan bir hastalık değil. Bunun üzerine ısrarla basmak istiyorum. Monkey pox partikul, beden sıvıları ve yakın deri teması ile bulaşıyor. Yani tükürük ya da enfekte birinin deri/lezyon teması vs ile bulaşabilir. Haliyle seks sırasında deri teması var ve bana da bu yolla bulaştığını düşünüyor hekimler. Ama tekrar ediyorum monkey pox cinsel yolla bulaşan bir hastalık değil ve HERKESE bulaşabilir.’
“Enfekte birisinin ağzından çıkan tükürükle de bulaşabilir”
‘Yani enfekte birisinin ağzından çıkan tükürük, göz, ağız, burun vs ile bulaştırabilir. Örneğin bana bedenimdeki tüm yara ve kabarıklıklar büsbütün geçene kadar izolasyon altında kalmam söylendi zira yara kabuğu diğer birinin yaralı/hasarlı derisine düşerek bulaştırabilir. Bu bahiste bilimsel araştırmalar hala sürüyor. Tam olarak nasıl bulaştığı ile ilgili klinik çalışmalar devam ediyor. Monkey pox nitekim çok yeni bir viral enfeksiyon o nedenle Dünya Sıhhat Örgütü’nün ve başka bilimsel sağlam kurumların çalışmalarını takip etmekte yarar var. Örneğin sperm ya da vajinal /anal sıvılar ile bulaşıp bulaşmadığına ait çalışmalar var.’
“Kişisel alanı muhafazadan bu hastalıktan korunmak biraz zor”
‘Evet sanırım covidle de öğrendiğimiz ‘personal space’ (kişisel alan) denen şeye hürmet göstermenin kıymeti. Ayrıyeten bu diyalogların olağanlaşması gerekiyor. Nasıl ki grip olduğumuzda ‘grip oldum bugün buluşmayalım’, vs gibi çekinmeden söyleyebiliyor ya da sorabiliyorsak, birbirimize ‘monkey pox oldum’ ya da ‘belirtin var mı?’ üzere eleştirmeden ve yargılamadan diyalog kurmayı normalleştirmeliyiz. Bencil olmamak kıymetli. Bedenimizi dinlemek ve şayet ateş vs üzere belirtilerden birini gösteriyorsak izolasyona girmek değerli. Sen çok hafif atlatabilirsin ya da ufak bir yara değersiz görünebilir. Ama benim üzere bireyleri hayatını riske atan bir sürece sokabilir.’
Harun bu röportaj esnasında izolasyondaydı ve kuvvetli bir tedavi sürecinin akabinde sıhhatinde kavuştu. Şu an hastalıkla ilgili tıp literatürüne girmiş olaylardan bir tanesi. Ülkemizde ise şu ana kadar görülmüş bir maymun çiçeği hadisesi yok.
