Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile Münih’te gerçekleştirdiği üçlü toplantı sonrasında gazetecilere açıklamalarda bulundu. Aliyev, Ermenistan’ın barış mutabakatına ait konumunda ilerleme bulunduğunu ama bunun kâfi olmadığını söyledi.
‘ERMENİSTAN’DAN GELEN TEKİFLERİ İNCELİYORUZ’
AA’nın aktardığına nazaran, görüşmenin ‘iyi ve yapıcı’ geçtiğini söyleyen Aliyev, Ermenistan ve Azerbaycan ortasında barış muahedesi süreci dahil birçok mevzuyu müzakere ettiklerini bildirdi. Aliyev, barış mutabakatının milletlerarası hukuk norm ve prensipleri temelinde hazırlanması gerektiğini, bunu da toplantıda belirttiğini söyleyerek, “Karabağ konusunda her hangi bir hususun bulunması bizim için kabul edilemez. Bu konudaki görüşümüzü belirttik. Bizim verdiğimiz tekliflere 3 gün evvel Ermenistan’dan yeni karşılık teklifleri aldık. Artık onları inceliyoruz. Birinci bakışta Ermenistan’ın konumunda ilerleme var lakin kâfi değil” bilgisini paylaştı.
‘ABLUKA KELAM KONUSU DEĞİL’
Azerbaycanlı çevrecilerin Laçın koridorundaki protestolarını da konuştuklarını bildiren Aliyev, “Hiçbir abluka kelam konusu değildir. Protestoların başladığı 12 Aralık’tan bu yana yoldan 2 bin 500’den fazla tır ve Memleketler arası Kızılhaç Örgütü aracı geçti. Abluka olsaydı bu araçlar nasıl geçebilirdi? Azerbaycan’a yönelik bu temelsiz suçlamaları reddediyoruz. Haklı olarak madenlerimizin yasa dışı kullanımının durdurulmasını talep ediyoruz ve bu gerçekleşene kadar protestocuların vazgeçmeyeceklerinden eminim” dedi.
Aliyev, Ermenistan ile Azerbaycan hududunda ikili olarak denetim noktaları kurulmasını resmen önerdiklerini, Paşinyan’ın ise bu hususa bir cevap vermediğini, muhtemelen bu mevzuyu düşünmek için Erivan’ın ‘zamana muhtaçlığı olduğunu’ kaydetti.
Bu teklifinin hem Avrupa hem de ABD’li yetkililerce mantıklı görüldüğünü söyleyen Aliyev, “Bu alışılmış ki iki ülke ortasındaki alakaların normalleşmesinde değerli bir etken. Zira hudut belirlemeden bahsediyorsak, denetim noktaları olmadan bu mümkün değil. Yolların açılmasından bahsediyorsak, elbette Zengezur koridorunun her iki ucunda ve Laçın ili ile Ermenistan ortasındaki sonda denetim noktaları kurulmalıdır. Bugün üçlü görüşmede resmen bu teklifi yaptım. Ermenistan’dan karşılık bekleyeceğiz” diye konuştu.
‘İRAN, SORUŞTURMAYI ŞEFFAF BİR BİÇİMDE YÜRÜTMELİ’
İlham Aliyev, İran-Azerbaycan bağlantılarına ve Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne yönelik atağa da değinerek, “İran soruşturmayı şeffaf formda yürütmeli, bizi bilgilendirmeli ve teröristi cezalandırmalıdır. Lakin en kıymetlisi bu teröristi azmettirenler, bu yabanî olayın faili İran kuruluşunun temsilcileri yargı önüne çıkarılmalıdır. Lakin o vakit münasebetlerin normalleşmesinden bahsedebiliriz” tabirini kullandı.
Ne olmuştu?
Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne 27 Ocak’ta düzenlenen silahlı akında büyükelçiliğin güvenlik amiri hayatını kaybetmiş ve iki güvenlik vazifelisi yaralanmıştı. Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, saldırganın olaydan sonra yakalandığını ve birinci incelemelere nazaran atağın ‘şahsi ve ailevi sıkıntılar nedeniyle’ düzenlendiğini açıklamıştı. Rahimi, daha sonra misyondan alınmıştı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise saldırıyı ‘terör eylemi’ olarak nitelendirmişti. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, İran’ı ‘diplomatik misyonun güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli önlemleri almamakla’ ve Azerbaycan’ın daha evvel bu istikamette yaptığı davetlere gereken hassasiyeti göstermemekle suçlamıştı.
Saldırı sonrasında 29 Ocak’ta Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği’nin faaliyeti askıya alınmış, tüm işçi ile aileleri Bakü’ye dönmüştü. Tahliyenin akabinde ise Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, vatandaşlarına İran’a gitmemeleri ikazında bulunmuştu. Açıklamada, Azerbaycan vatandaşlarının mecburî olmadıkça İran’ı ziyaret etmemeleri, ziyaret edenlerin ise çok dikkatli olması tavsiye edildi.
Geçtiğimiz günlerde açıklama yapan İran Yargı Erki Sözcüsü Mesud Setayeşi ise, Azerbaycan Büyükelçiliği’ne düzenlenen hücumla ilgili soruşturmanın ön kademede zımnî yürütüldüğünü ve olayın tüm boyutlarının dikkatli formda incelendiğini söyledi. (DIŞ HABERLER)